O festiwalu
Od 20 maja do 1 czerwca zapraszamy na wydarzenia performatywne, projekcje filmów, instalacje artystyczne, debaty i warsztaty, które odbędą się w różnych lokalizacjach Warszawy. Partnerami festiwalu są: Zachęta - Narodowa Galeria Sztuki, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Warszawskie Obserwatorium Kultury, Teatr Komuna Warszawa, Teatr Powszechny im. Zygmuna Hubnera.
O czym mówimy, kiedy mówimy o tzw. migracjach klimatycznych? Jak kształtujemy narracje dotyczące mobilności ludzi i innych żywych stworzeń? Sprawiedliwość przemieszczania się zaczyna się od pytania: czy mamy możliwość decydowania o naszych własnych ruchach? Dlaczego jednym stworzeniom dajemy prawo do przetrwania, troszcząc się o możliwość przemieszczania się zagrożonych gatunków, a innym tej wolności odmawiamy fortyfikując granice?
Kryzys klimatyczny nie dotyczy tylko ostatnich lat, to określony model rozwoju oparty o wartości takie, jak postęp, ewolucja czy progres. Planeta daje nam szansę, żeby zakwestionować obecny system poprzez rozwój uważności, wyobraźni, współpracy, międzygatunkowej solidarności.
W ramach festiwalowych spotkań, warsztatów, seminariów i działań performatywnych będziemy przyglądać się, jak ruch jest nieodłącznym elementem naszego istnienia oraz jak jego ograniczanie pozbawia godności oraz uniemożliwia przetrwanie - ludziom, roślinom i zwierzętom.
Kolektyw kuratorski: Alicja Borkowska, Weronika Chinowska, Maciek Diduszko, Magdalena Duszyńska-Sasin, Olga Klip, Stanley Ndua, Łukasz Wójcicki
W drodze do ciała, w drodze do domu
Warsztaty z Aleksandrą Lembą
19-20 maja, godz. 12:30-17:30
Zachęta - Narodowa Galeria Sztuki (Plac Małachowskiego 3)
Warsztat opiera się na założeniu, że uświadomiony taniec i ruch mogą być skutecznymi narzędziami wspierającymi proces wewnętrznej integracji ciała i umysłu. Jego głównym celem jest budowanie relacji z ciałem jako bezpieczną bazą – miejscem osadzenia, kontaktu i autoregulacji.
Uczestnicy będą zapraszani do poszukiwań nowych (a czasem starych, zapomnianych) ścieżek prowadzących do samoregulacji i budowania dobrostanu. Proces opiera się na wzmacnianiu zdolności do autorefleksji i uważności wobec własnych stanów wewnętrznych, jak również na otwieraniu się na niewerbalne komunikaty płynące z ciała.
Praktyka ruchu będzie punktem wyjścia do rozwoju dialogu z samym sobą – zarówno w kontekście świata wewnętrznego, jak i relacji z otoczeniem. Warsztat wspiera budowanie psychicznej odporności (rezyliencji), poprzez rozwijanie kontaktu z ciałem jako zasobem.
Podstawą metodologiczną są praktyczne i rozwojowe narzędzia inspirowane psychoterapią tańcem i ruchem (Dance Movement Psychotherapy - DMP/DMT) oraz Laban/Bartenieff Movement System).
Aleksandra Lemba - tancerka, psycholożka, psychoterapeutka DMP, trenerka warsztatowa, koordynatorka scen intymnych
Limit miejsc został wyczerpany, dziękujemy za zgłoszenia.
WIELORYB - instalacja
20 maja - wernisaż o godz. 18.00
21-29 maja, godz. 16.00-20.00
WOK LAB (Warszawskie Obserwatorium Kultury, ul. Marszałkowska 34/50)
Od 20 do 29 maja zapraszamy do Warszawskiego Obserwatorium Kultury na instalację dźwiękowo-wizualną WIELORYB przygotowaną przez Sarę Pour i Pietra Floridię we współpracy ze Strefą WolnoSłową.
Instalacja jest refleksją na temat zmian klimatycznych i nawiązuje do opowieści o wielorybie wyrzuconym na brzeg pewnej zatoki - historii, która staje się również osią spektaklu o tym samym tytule pokazywanym w ramach festiwalu 25 maja w Komunie Warszawa.
Wyrzucony na brzeg wieloryb staje się symbolem samej Ziemi, eksploatowanej aż do upadku. Instalacja zachęca odwiedzających do refleksji nad ceną, jaką ludzkość będzie musiała zapłacić za niszczenie planety. Podłoga i ściany instalacji łączą się w symboliczną mapę, która jednoczy ciało wieloryba i Ziemię. Skamieliny i ślady opowiadają przeplatające się historie o kruchości i oporze, zapraszając odwiedzających do odkrywania zbiorowej pamięci.
Twórcy i twórczynie instalacji
Sara Pour - irańska artystka wizualna mieszkająca w Bolonii, ilustratorka, scenografka i prowadząca warsztaty w całej Europie i wielu krajach świata. Jej sztuka charakteryzuje się silnym naciskiem na przeplatanie się pamięci, symboliki i krytyki społecznej.
Pietro Floridia - dramaturg i reżyser, założyciel Cantieri Meticci. Jego twórczość łączy poezję, epicką narrację i zaangażowanie społeczne, dając głos historiom, które mówią o naszych czasach.
Wydarzenie będzie tłumaczone na Polski Język Migowy
Projekcja filmów + dyskusja
22 maja, godz. 20.00
U-jazdowski Kino (ulica Jazdów 2)
Diário de um Crime
reż. Pavel Tavares
Performatywny film dokumentalny autorstwa Pavla Tavaresa. W Międzynarodowym Dniu Praw Człowieka straciłem prawo pobytu w Europie. Tego samego dnia narodził się Diário de um Crime, eksperymentalny dokument o osobistym doświadczeniu bycia nielegalnym we własnym ciele. Czym jest dokument (dokument rzeczywistości) dla kogoś bez dokumentów? Jeśli nie dadzą mi wolności, pozwolę sobie opowiedzieć o doznaniach bycia nieudokumentowanym, ukrywaniu się w ciałach przyjaciół i europejskiej estetyce, która wpłynęła na moje kroki. „Diário de um Crime” to katartyczne doświadczenie, które wykrzykuje absurd biurokracji i jej otchłań, obejmując z ironią zarówno osobistą, jak i filmową tożsamość.
Realizacja: Pavel Tavares.
Poezja: Pavel Tavares and Flore de Corbier.
Muzyka: Manuel Rosales.
2023 / Brazylia, Portugalia / 48’
Przeszedłem pieszo z Ghany do Niemiec i zajęło mi to 10 lat.
reż. Ben Zola Sascha
To krótka dokumentalna opowieść o Shadracku, opisująca jego podróż z Ghany do Berlina, która zajęła mu w sumie 10 lat. Jest to opowieść o drodze, podróży pełnej wyzwań, aresztowań i licznych trudności, które napotkał po drodze. Krótki dokument bada również motywacje i inspiracje, które skłaniają wielu, zwłaszcza młodych ludzi, do wyruszenia w niebezpieczną podróż do Europy.
Historia ta podkreśla ruch ludzi spowodowany czynnikami takimi jak zmiany klimatyczne, brak bezpieczeństwa pracy i niestabilność gospodarcza. Poza tym, że jest to osobista opowieść, służy jako źródło motywacji i wglądu w wyzwania, przed którymi stoją migranci.
W dyskusji po projekcji udział wezmą Pavel Taveres i Ben Zola Sascha. Moderacja: Stanely Ndua
WIELORYB - spektakl
25 maja, godz. 19.00
Teatr Komuna Warszawa (ul. Emili Plater 31)
Wieloryb wylądował na plaży. Udaje mu się utrzymać przy życiu tylko dlatego, że przez kilka godzin dziennie nawadnia go woda z przypływu. Nie jest ona jednak wystarczająco wysoka, by umożliwić wielorybowi powrót do morza.
Dzieci odwiedzają go codziennie. Opiekują się nim w tajemnicy, dopóki nie odkryją tego dorośli, którzy zabraniają dzieciom zbliżać się do wieloryba, sami wyczuwając w obecności stworzenia szansę na zarobienie pieniędzy.
Turyści zaczynają przybywać tysiącami. Ich obecność to za wiele dla zwierzęcia, które z powodu otaczających i wykorzystujących go tłumów zaczyna się dusić. Jego ciężki, głośny i świszczący oddech staje się wszechogarniającym dźwiękiem, nie do zniesienia dla mieszkańców wioski. Wieloryb jest w agonii. Co robić?
Spektakl realizowany jest wspólnie przez wielokulturowe grupy twórców i twórczyń związanych ze Strefą WolnoSłową i Cantieri Meticci, wynikiem warsztatów partycypacyjnych z udziałem dzieci, młodzieży i artystów z różnych środowisk, które zgłębiały temat kryzysu środowiskowego i migracji.
Idea i reżyseria: Pietro Floridia
Scenografia: Sara Pour
Dramaturgia: Emil Al-Kawaldeh, Alicja Borkowska, Weronika Chinowska, Pietro Floridia, Bogumiła Karbowiak, Vera Popova,, Katarzyna Stefanowicz, Luxuan Wang, Łukasz Wójcicki.
Występują: Emil Al-Kawaldeh, Alicja Białas, Nikola Białas, Mela Buchelt, Kalina Chinowska-Petter, Aniela Duszyńska-Wąs, Marta Duszyńska-Wąs, Arek Gliński, Weronika Jaskuła, Bogumiła Karbowiak, Lydia Kaszuba, Lukeriia Malanicheva, Emilia Marecka, Ellina Maroz, Nina Nadwodna, Stefania Pauluchenka, Vera Popova, Nina Ptak, Tamara Rybakowa, Edek Sierociński, Jurek Sierociński, Katarzyna Stefanowicz, Ester Stencel, Luxuan Wang, Łukasz Wójcicki, Blanka Zalewska, Lukas Ziajka
Produkcja: Maciek Diduszko
Wstęp na spektakl jest bezpłatny. Obowiązuje rejestracja: FORMULARZ
Wydarzenie w języku polskim z tłumaczeniem na PJM.
BEYOND PANIC - seminarium Reimagining Mobilities (Uniwersytet Boloński)
25-27 maja (niedziela-wtorek), godz. 14.00-18.00
Zachęta - Narodowa Galeria Sztuki (Plac Małachowskiego 3)
Wydarzenie dla grupy wybranej w ramach open callu
Reimagining Mobilities to kolektyw badawczy związany z Uniwersytetem Bolońskim. Reimagining Mobilities bada napięcia i sprzeczności między politykami, praktykami i narracjami związanymi ze sprawiedliwością klimatyczną a różnymi systemami mobilności. Poprzez kreatywne praktyki badawcze i działania, które wychodzą od uznania własnej uprzywilejowanej pozycji, kolektyw ma na celu dzielenie się strategiami i narzędziami do walki z niesprawiedliwością i wykluczeniem społecznym. W ramach festiwalu osoby z grupy przeprowadzą warsztat dla artystów, dziennikarek, aktywistów i badaczek dotyczący roli sztuki w kształtowaniu narracji o migracjach w obliczu katastrofy klimatycznej. Warsztat będzie swoistym seminarium zakończonym spotkaniem/pokazem otwartym work in progress.
Kim są dziś osoby migrujące? I w jaki sposób migracja związana jest ze zmianami klimatu? Czy naprawdę możemy powiedzieć, że migracja, podobnie jak kryzys klimatyczny, ma większy wpływ na „innych” niż na „nas”? Jakie narracje krążą wokół tematu zmian klimatu i migracji oraz jak opisywać złożoność naszych czasów, aby uniknąć uproszczeń? Seminarium poświęcone będzie kwestii mobilności z perspektywy pojęcia sprawiedliwości, a także tematowi „prawa do oddychania”, życia w zdrowym i czystym środowisku, z perspektywy sprawiedliwości klimatycznej.
Prowadzenie - Reimagining Mobilities:
Pierluigi Musarò - profesor zwyczajny socjologii, kultury i komunikacji na Wydziale Socjologii i Prawa Gospodarczego Uniwersytetu Bolońskiego. Jest profesorem honorowym na Uniwersytecie w Melbourne oraz pracownikiem naukowym London School of Economics and Political Science, Institute for Public Knowledge-New York University (USA) oraz Monash University (Australia). Koordynator programu studiów doktoranckich w dziedzinie socjologii i badań społecznych. Jest autorem książek i artykułów z zakresu mediów i migracji, granic i praw człowieka, sztuk performatywnych i aktywnego obywatelstwa, prezesem włoskiej organizacji pozarządowej YODA, dyrektorem-założycielem festiwalu IT.A.CÀ_migrants and travellers, członkiem-założycielem Włoskiej Sieci Przeciwko Mowie Nienawiści, członkiem-założycielem kolektywu Reimagining Mobilities.
Elena Giacomelli - stypendystka wizytująca w Center for Integrated Earth System Information (CIESIN) na Columbia Climate School oraz badaczką Marie-Curie na Uniwersytecie Bolońskim, kierowniczką globalnego projektu „PANICOCENE. Reframing Climate Change-induced Mobilities”, którego celem jest zbadanie i przeanalizowanie, w jaki sposób dyskursy i narracje medialne mogą prowadzić do stereotypów na temat migracji spowodowanych zmianami klimatu. Jej badania koncentrują się na tematach mobilności i migracji, granic, zmian klimatycznych, etnografii.
Stefania Peca - badaczka na Uniwersytecie Bolońskim, członkini kolektywu Reimagining Mobilities, konsultantka dla podmiotów trzeciego sektora i administracji publicznej w dziedzinie migracji i integracji społecznej. Od listopada 2023 r. jest asystentką w projekcie Effetto Farfalla. Cambiamo le parole per cambiare il mondo w kwestiach dyskryminacji oraz w projekcie Turismo delle Radici. Współpracuje przy projekcie o migracjach klimatycznych Re-think the challenge, serii seminariów, które będą wykorzystywać kreatywne narzędzia, takie jak kreatywne pisanie, w celu stworzenia współpracy między różnymi grupami docelowymi: aktywistami/aktywistami, badaczami i naukowcami, dziennikarzami. Feministka.
FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY
Warsztaty będą prowadzone po angielsku.
Udział w warsztatach jest bezpłatny, ilość miejsc ograniczona.
Warszat będzie tłumaczony na Polski Język Migowy
Warsztaty "Beyond Panic. Migracja klimatyczna i inne współczesne (nie)sprawiedliwości" odbywają się w ramach projektu dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
KLIMATYCZNE REWOLUCJE - debata w ramach cyklu PRZEOBRAŻENIA. Nienaturalna historia kryzysów środowiskowych
28 maja 2025 (środa), godz. 18.00-20.00
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (Marszałkowska 103)
Ocieplenie klimatu to planetarna katastrofa, szóste masowe wymieranie gatunków, koniec świata jaki znamy… a zarazem temat, który sprawnie zamieciono pod dywan. Biorąc od uwagę olbrzymią górę raportów i wieloletni konsensus naukowy w kwestii antropogenicznej zmiany klimatu i jej konsekwencji możemy stwierdzić, że dalsza dyskusja z denialistami kryzysu klimatycznego nie ma sensu. Nie potrzebujemy już siły argumentów. Potrzebujemy raczej argumentu siły. Podczas debaty zatytułowanej „Klimatyczne rewolucje” spróbujemy się zastanowić jak tę siłę budować. Czego potrzeba dziś ruchom klimatycznym, jeśli wszystkie argumenty już padły… i zawiodły? Jak zwiększyć ich bazę społeczną? Gdzie szukać koalicjantów? A wreszcie, co robić?
Próbując odpowiedzieć na te pytania poszukamy inspiracji w odległej i bliskiej historii kryzysów środowiskowych. Wydarzenia takie jak mała epoka lodowcowa w XVII wieku, globalny głód w erze kolonizacji, burze pyłowe w USA pierwszej połowy XX wieku, a wreszcie niedawna pandemia Covid 19 przynosiły nie tylko cierpienia, ujawniając sprzeczności i ograniczenia różnych systemów społecznych i ekonomicznych, ale bywały też okazją do zmian na lepsze. Co mówią nam dziś? I jak ten kontekst historyczny daje się wpisać – oraz wykorzystać – w toczących się obecnie debatach na temat antropo- i kapitałocenu? Albo w dyskusjach o możliwości zielonego kapitalizmu oraz związku między radykalną polityką klimatyczną, a antyimperializmem i walkami klasowymi toczącymi się dziś na całym świecie?
Panel:
- Weronika Parfinowicz, kulturoznawczyni, Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (IKP, UW)
dr hab. Kacper Pobłocki, antropolog. EUROREG (Uniwersytet Warszawski)
red. Przemysław Wielgosz, redaktor naczelny Le Monde diplomatique – edycja polska
Prowadzenie:
red. Agnieszka Lichnerowicz, dziennikarka Tok FM
CROSSWORLDS - Gra światów
29 maja 18.00-21.00
WOK LAB (Warszawskie Obserwatorium Kultury, ul. Marszałkowska 34/50)
Wieczór otwarty dla publiczności, podczas którego twórcy i twórczynie z Cantieri Meticci zaproszą uczestników i uczestniczki do swoistego performansu-warsztatu zbudowanego z ćwiczeń i gier przekształcających akcję sceniczną w narzędzie refleksji i aktywizmu. W centrum eksperymentów znajdą się wymyślone rytuały, symboliczne wyzwania, zbiorowe próby, które łączą teatr, ekologię i obrazy społeczne. Artyści i artystki zaprezentują fragmenty swojej metody teatralnej, przeplatając performans, sztukę wideo i aktywne uczestnictwo.
Poprzez ciało, głos i obrazy badać będziemy granice między indywidualnym gestem a zbiorowym działaniem, pamięcią i pragnieniem. W erze kryzysu środowiskowego i społecznego chcemy stworzyć grę, która może stać się narzędziem oporu, transformacji, sojuszu między człowiekiem a nie-człowiekiem, ucieleśnioną refleksją nad zderzeniem (i spotkaniem) natury i kultury, gdzie sztuka nie wyjaśnia, ale angażuje; nie reprezentuje, ale wprawia w ruch.
Wstęp wolny. Obowiązują zapisy: FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY
Wydarzenie w języku angielskim i tłumaczone na PJM (Polski Język Migowy)
MANIFEST ROŚLIN - spektakl
31 maja godz. 19.30
1 czerwca godz. 18.00
Teatr Powszechny w Warszawie, Mała Scena (ul. Zamoyskiego 20)
Rośliny nie uznają władzy hierarchicznej. Tworzą wspólnoty oparte na relacjach między tworzącymi je organizmami. Wiedzą, że wszystkie są istotne dla przetrwania roślinno-zwierzęcej społeczności, bo jesteśmy jednością. Rośliny ograniczają swój rozwój, jeśli zaczyna brakować zasobów, dbają o przyszłe pokolenia. A my?
Artykuł 7. Manifestu Roślin brzmi: „Naród Roślin nie uznaje granic. Każda istota żywa ma prawo przemieszczać się, a także wybierać sobie miejsce do życia”. Artykuł 14. Deklaracji Praw Człowieka brzmi: „Każdy człowiek ma prawo ubiegać się o azyl i korzystać z niego w innym kraju w razie prześladowania”.
To nie wystarczy. Nie wystarczy mieć prawo migrowania podczas ucieczki przed prześladowaniami. Migrowanie to konieczność albo wybór. Powinniśmy móc migrować zawsze. Zwierzęta migrują, rośliny migrują. Migrowanie jest naturalną strategią przetrwania, której blokowanie to ograniczanie godności. Przemieszczanie się to jednocześnie dużo więcej. To istota życia.
Twórcy i twórczynie:
Emil Al-Khawaldeh, Alicja Borkowska, Weronika Chinowska, Adrien Cognac, Magdalena Duszyńska-Sasin, Tatiana Dzivakova, Wojtek Kaniewski, Natalia Lis, Pavlo Luhovyi, Svitlana Makedon, Łukasz Nadwodny, Stanley Ndua, Piotr Pieczyński, Mikołaj Poncyljusz, Michał Rezazadeh, Syfon Studio, Emilia Szuchniewicz, Marek Śmietana, Magdalena Walusiak, Łukasz Wójcicki, Luxuan Wang.
Wydarzenie z angielskimi podpisami oraz z tłumaczeniem na PJM.
Kolofon
Festiwal odbywa się w ramach projektu Re-think the challenge finansowanego przez Allianz Foundation.